Apollo 11
Apollo 11

Apollo 11

Apollo 11 göreviyle, 20 Temmuz 1969’da Amerikalı astronotlar Neil Armstrong (1930-2012) ve Edwin “Buzz” Aldrin (1930-), aya inen ilk insanlar oldu. Yaklaşık altı buçuk saatin ardından Armstrong, ayda yürüyen ilk kişi olarak kayıtlara geçti.  Armstrong ilk adımını atarken, “Bu insan için küçük, insanlık için dev bir adımdır” demişti. Apollo 11 görevi, Başkan John F.Kennedy’nin (1917-1963) 1960’ların sonunda aya bir adamı indirmeye yönelik ulusal bir hedefi açıklamasından sekiz yıl sonra gerçekleşti. Son insanlı ay görevi olarak bildirilen Apollo 17 ise 1972 yılında gerçekleşti.

Apollo 11
Apollo 11

Amerika’nın aya astronot gönderme çabasının kökenleri, Başkan Kennedy’nin 25 Mayıs 1961’de Kongre’nin özel bir ortak oturumuna yaptığı itirazda bulunmuştu. John F. Kennedy: “Bu ulusun, bu on yıl bitmeden hedefe ulaşmaya kendini adaması gerektiğine inanıyorum, bu hedef bir adamı aya indirip onu güvenli bir şekilde Dünya’ya geri döndürmektir.” demişti. O tarihlerde, Amerika Birleşik Devletleri uzay gelişmelerinde hala Sovyetler Birliği’ni takip ediyordu. Soğuk Savaş dönemi Amerika, Kennedy tarafından yapılan cesur öneriyi memnuniyetle karşıladı. 1966’da uluslararası bir bilim insanı ve mühendis ekibi beş yıl sürecek çalışmalarına başladı. Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), önerilen fırlatma aracının ve uzay aracı kombinasyonunun yapısal bütünlüğünü test ederek ilk insansız Apollo görevini gerçekleştirdi.


Apollo 11 İçin NASA Çalışmaları ve Teknik Bilgiler

NASA, Dünya’nın yörünge yerçekiminin üstesinden gelmek için, 1961’de ilk Amerikan astronotunu yörüngeye fırlatan Mercury güçlendiricilerinden 100 kat daha güçlü bir rokete ihtiyaç duydu. Üç aşamalı Saturn V, 7,5 milyon pound itme gücüyle donanmış bir muhrip kadar büyüktü. Apollo 11 astronotları maksimum 25.000 mil / saat hıza çıkarabilirdi. Tüm bu gücü beslemek için Saturn V, ağzına kadar neredeyse bir milyon galon gazyağı, sıvı oksijen ve sıvı hidrojen kullanılarak dolduruldu. Smithsonian Ulusal Hava ve Uzay Müzesi’nin uzay tarihi bölümünde kıdemli bir küratör olan Michael Neufeld, Saturn V güçlendiricilerinin ateşlenmesinin Apollo 11’deki birçok gergin anın ilki olduğunu söylüyordu. Ayrıca Satürn V’in fırlatma rampasında veya yakınında patlaması durumunda küçük bir nükleer silah gücüne sahip olacağını da eklemişti.

Satürn V, ABD yapımı insan taşıyabilin, kullan at roket türüdür.
Satürn V, ABD yapımı insan taşıyabilin, kullan at roket türüdür.

Saturn V’in üç motorundan ikisini ateşledikten ve fırlattıktan sonra, uzay aracı Dünya’nın yörüngesine yüzeyden yaklaşık 120 mil yüksekliğe girdi. Gezegenin etrafında bir dönüş yaptıktan sonra üçüncü aşamadaki J-2 roketi ateşlendi ve Apollo, astronotları Dünya yörüngesinden aya doğru bir yörüngeden fırlattı. Saturn V güçlendiricileri ile birlikte Apollo 11 donanımı üç gemiden oluşuyordu. Bunlardan ilki kod adı “Eagle” olan Ay Modülü (LM) idi, İki astronotu ayın yüzeyine doğru taşımak ve yüzeyden yeniden ayırmak için bulunuyordu. Diğeri yolculuk sırasında üç astronotun da takıldığı “Columbia” kod adlı Komuta Modülü (CM) olan ikinci gemiydi. Sonuncu gemi ise destek sistemlerini tutan Servis Modülüydü. (Komut Modülü Hizmet Modülüne eklendiğinde, buna CSM adı veriliyordu.) Gemileri ay yörüngesine yerleştirme ve inişte doğru sıraya sokmak için üçüncü aşamadaki roketin ucunun fırlatılması gerekiyordu. Bu uç 180 derece dönmeli ve başını LM’nin tepesine yerleştirmeliydi. Tüm bunlar olurken yaklaşık 20.000 mil hız mevcuttu. Tüm bu hususlar Ay’a iniş için incelikle hesaplanmıştı.


Apollo 11’in Ay’a Fırlatılması

Apollo 11 uzay aracı bağlandıktan sonra, Satürn V’den tamamen ayrıldı ve astronotlar, Dünya ile ay arasındaki 238.000 millik genişlikte üç gün sürecek yolculuklarına başladılar. Uzay aracı ayrıldıktan sonra, orta rota düzeltmeleri ve ayın daha zayıf yerçekimi yörüngesine kayma gibi kritik manevralar için Servis Modülü motorunun görevlendirilmesine bağlı hareket ettiler. Görevlendirmeye bağlı olarak ay yörüngesine yerleştirme olarak bilinen hareket aksamadan gerçekleşti. Böylece astronotlar ay yüzeyinin 100 km yukarısında bulunan yörünge etrafında sallandılar. Uzay aracı ayın etrafından ikinci kez geçerken, Armstrong ve Aldrin, ayrılmak için hazırlıklara başladı. Diğer astronot Michael Collins’i endişeyle bekleyerek yörüngede dönmeye bıraktılar. Daha sonra, LM’nin “uçuşun en kritik ve tehlikeli kısmı” olarak adlandırdığı “güçlü iniş” geldi.

Dikkatinizi Çekebilir;  Mozart Hayatı ve İnanılmaz Müzik Kariyeri
Apollo 11, fırlatma anı
Apollo 11, fırlatma anı

CSM’den ayrıldıktan sonra Armstrong ve Aldrin, 32.000 kiloluk LM’yi iki saat boyunca ay yüzeyine doğru yönlendirdi. Son dakikada, yakıt kaynakları tehlikeli derecede azalırken Armstrong, bilgisayarın otomatik iniş programının onları kayalarla kaplı bir kraterin ortasına düşürdüğünü fark etti. Armstrong manuel kontrolü devraldı ve uzay aracını ileriye doğru daha hızlı hareket ettirmeye başladı. Böylece krater üzerinden açık bir noktaya kaydıkları bilinmektedir. Deneyimli bir test pilotu olan Armstrong, sıkışık kabinde uyarı alarmları çaldığında 30 saniyelik yakıt kaldığını öğrendiği anda bile soğuk kanlı kaldı ve dikkatini toparladı.Yan yana duran ve küçük üçgen pencerelere bakan Armstrong ve Aldrin, LM’yi dinlendirip motorları durdurdu. Armstrong “Kartal indi,” şeklinde bir bildirimde bulundu.


Apollo 11’in Aya İnişi ve Astronotların Keşfi

Armstrong, komutan olarak aya ayak basan ilk astronot olma ayrıcalığına sahiptir. Apollo 11 merdivenleriyle Ay yüzeyine inerken Armstrong, Dünya’ya telsizle geri döndü. “Bu insan için küçük bir adım, insanlık için dev bir sıçrama.” dedi. Aldrin, Armstrong’u merdivenden takip etti. İki adam sonraki iki saati; fotoğraflar çekerek, manzara izlenimlerini kaydederek, ay kayaları ve toprak örnekleri yığınları toplayarak ve ayrıldıktan sonra ayda kalacak bir bilimsel deney paketi yerleştirerek geçirdi. Bunlar arasında “ay sarsıntılarını” ölçmek için bir sismograf ve ayın Dünya’dan kesin mesafesini ölçmek için Lazer Aralıklı Retroreflektör vardı. Tüm bunları yaptıktan sonra yemek yiyen iki adam, birkaç saatlik uyku molası verdi.

Apollo 11, Astronotlarından Neil Armstrong
Apollo 11, Astronotlarından Neil Armstrong

Daha sonra, Armstrong ve Aldrin’in Collins ve CSM’ye ay yörüngesinde yeniden katılma zamanı gelmişti. Kalkışın kendilerini endişelendirdiğini, sadece bir çıkış motoru olduğunu ve onun muhakkak yanması gerektiğini belirtmiştlerdir. Aksi halde hayatlarını kaybedeceklerdir. Armstrong ve Aldrin’in ayda mahsur kalma ihtimali, Başkan Richard Nixon ve konuşma yazarı William Safire’in başsağlığı konuşması hazırlayacak kadar gerçekti ki, “Kader, barış içinde keşfe çıkmak için aya giden adamların kalmasını emretti. Ay’da huzur içinde yatsın. ” şeklinde bir metin hazırlamışlardı.


Yükselme Motoru Ateşlendi

Neyse ki, yükselme motoru mükemmel bir şekilde ateşlendi ve Armstrong ve Aldrin, uçuşun ortasında CSM ile yanaşarak bir başka zorlu manevra yaptıkları ay yörüngesine girdiler. Gemini 8’de ilk başarılı uzay yanaşmasını gerçekleştiren Armstrong, bu iş için fazlasıyla yetenekli olduğunu kanıtladı. Üç kişilik mürettebat CSM’de yeniden bir araya geldi, LM’yi temelli bir şekilde attı ve rotasını eve çevirdi. Dünya’nın yörüngesine girmek için motorlarını son bir kez ateşledikten sonra, Servis Modülü atıldı ve üç astronot, koni şeklindeki Komuta Modülünün içine yeniden giriş için hazırlandı.

Bu hazırlık, Apollo 11 ekibi ve bu anı mümkün kılan binlerce mühendis ve test pilotu için son test olacaktı. Kapsülün atmosfere çok hassas bir açıyla girmesi gerekiyordu. Uzay aracının 24.000 mil hızla çarptığında cehennem gibi bir ateş topu oluşturduğu söylenmekteydi. Üç dakikalık nefessiz bir iletişim kesintisinden sonra, Armstrong başarılı bir şekilde yeniden girişin sinyalini verdi ve kurtarma gemileri, kapsülün ilk görsel temasını, paraşütleri yerleştirilmiş olarak yaptı. Apollo 11 görevi, kalkıştan tam olarak sekiz gün, üç saat, 18 dakika ve 35 saniye sonra Pasifik Okyanusu’na, Hawaii’nin yaklaşık 800 deniz mili güneybatısına ve USS Hornet kurtarma gemisine 12 mil uzaklıkta bir sıçrama inişiyle sonuçlandı.


Kaynakça;

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen adınızı buraya girin