Halk Evleri
Halk Evleri 12 Şubat 1932 tarihinde Türkiye’de kurulmuş ve bir devlet kurumu olarak hizmet vermeye başlamıştır. Halk Evleri’nin açılışında konuşan Başbakan İnönü bir de konuşma yapmıştır. Bu konuşması şöyledir: ”Bir silahtan daha üstün bir gücün, bütün ulus içinde sosyal yaşamın kazanacağı birliktelik ve sağlamlık olduğununu söylemiştir.” Halk Evlerinin başlıca nedenlerinden bir tanesi, Ülkede yeni kurulmuş olan Cumhuriyet’in değerlerini ve ileriye dönük hedeflerini toplumun geniş kitlelerine yaymak ve benimsetmekti. Bu hedefle, Halk Evleri tüm ülkede genel olarak sanat, edebiyat, spor, halk bilim ve folklor etkinlikleri gibi farklı dallarda faaliyetlerini devam ettirdi. Bu kurum, Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kırsal ve şehirlerde yaşayan vatandaşların kültürel, eğitimsel ve sosyal gelişimine katkıda bulunmayı amaçlıyordu.
Fakat, 1951 senesinde Halk Evleri Demokrat Parti hükümeti yönetimi tarafınca kapatılmıştır. Bu verilen kararın, birçok nedeni olabilir. Bazı tarihçiler ve araştırmacılar kapatılmanın politikaya dayalı bir karar olduğunu tezini ortaya attılar. Bu evler, özellikle de laik ve modernleşme politikalarını ön plana çıkarma eğiliminde olduğu için tepkiler almış olabilir. Daha muhafazakar bir kesim olan Demokrat Parti ile anlaşmazlıklar yaşamış olma ihtimali önümüzde güç bir tez olarak durmaktadır.
Bu düşücenin yanı sıra, 1950 yıllarında Türkiye’deki siyasi ortam, hükümetin bu türde kurumları kontrol altında tutma veya kapatma isteğinde olduğu bir dönemdi. Bu yıllarda, Türkiye Cumhuriyeti’nde birçok laik ve modernleşme politikası, vatandaşın daha geniş kesimlerinde kabul görmekte zorlanmış olabilir. Bu nedenle ki Halk Evleri’nin tamamıyla kapatılması, siyasi bir karar olarak görülebilir.
Fakat, kesin olarak bir neden sunmak yerine, bu yaşanılan durumu belirli bir dönemin içindeki politik ve sosyal içinde bulunulan koşullar çerçevesinde değerlendirme yapmak daha doğru yaklaşım olabilir. Halk Evleri kapatılması, geniş bir sosyal ve politik toplumsal değişim döneminin bir amacı olarak da değerlendirilebilir. Bu yaşanılan dönemde Türkiye Cumhuriyeti modernleşme ve daha da demokratikleşme aşamalarının bir parçası olarak birçok değişikliğe uğradı. Ve bu yaşanan değişikliklerin bir parçası olarak da Halk Evleri’nin kapatılması da görülebilir.
