Sümela Manastırı ‘da Kimler Yaşadı?
Sümela Manastırı Türkiye’nin Trabzon şehrinde yer alan bir Bizans manastırıdır. Yapım tarihi kesin olarak bilinmese de, genellikle 4. yüzyıla kadar dayandığı düşünülmektedir. Manastır, yaşadığı tarih boyunca farklı zamanlarda farklı rahipler, manastır yaşamı süren keşişler ve Hristiyan dini liderleri tarafınca kullanılmıştır. Manastır, özellikle Bizans döneminde önemli bir dini merkez olarak hizmet vermiştir.
Manastırın kurucusu ve ilk rahibi hakkında kesin ve kanıtlanmış bilgiler bulunmamaktadır. Fakat bazı kaynaklarda, manastırın 4. yüzyılda Romalı general Büyük Konstantin‘in annesi Azize Helena tarafından kurulduğu savunulmaktadır. Bu dönemde manastır, Helenizm öncesi dönemde Meryem Ana’ya adanmış bir tapınağın bulunduğu noktada inşa edilmiştir.
Sümela Manastırı, Bizans döneminde çok önemli bir dini merkez olarak önem kazanmıştır. Manastır, 8. yüzyıldan sonra keşişler ve rahipler tarafından kullanılmıştır. 1300 yılından sonra ise manastır, İmparator Andronikos II Paleologos döneminde restore edilmiş ve alanı genişletilmiştir. Bu dönemde manastırda yaşayan keşişler, dini faaliyetlerin yanı sıra el sanatları ve kitap kopyalama gibi görevlerde bulunmuşlardır.
Osmanlı döneminde ise Manastırın kullanımı giderek azalmıştır. Manastır, 1900’lü yılların başlarından itibaren terk edilmiş durumdaydı. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde ise manastır, turistik bir cazibe merkezi haline gelmeye başlamıştır. Günümüzde ise Manastır, turistlerin ve ziyaretçilerin fazlasıyla ilgisini çeken çok önemli bir tarihi ve kültürel alan olarak yerini korumaktadır.
Manastır Tarihi
Sümela Manastırı, Türkiye’nin Trabzon iline bağlı Maçka ilçesinde bulunan tarihi bir manastırdır. Manastır, Meryem Ana’ya adanmıştır ve Karadağ Dağı’nın eteklerinde, Altındere Vadisi’nde bulunmaktadır.
İnanışa göre, manastırı inşa etmek için üç Yunan rahip olan Barnabas, Sophronius ve Gregory, Meryem Ana’nın Sümela’yı ziyaret ettiği bir rüya görmüşlerdir. Rüyalarının etkisinde kalan üç rahip, bu kutsal yerde bir manastır inşa etmeye karar vermişlerdir.
Manastır, zaman geçtikçe genişletilmiş ve restorasyona uğramıştır. Manastırın duvarları, freskler ve süslemelerle süslenmiştir ve zamanla çok önemli bir sanat eserine bürünmüştür.
Fakat, 1923 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra, manastır adeta terk edilmiş ve zaman geçtikçe harap olmaya başlamıştır. Uzun seneler boyunca restorasyon çalışmaları yapılmamıştır. Fakat 21. yüzyılın başlarında restorasyon çalışmalarına başlanmış ve 2015 yılında Sümela Manastırı tekrar ziyarete açılmıştır.
Günümüzde, Manastır, Trabzon’un önemli turistik merkezlerinden biri olarak görülmektedir. Manastır, hem derin tarihi hem de doğal güzelliğiyle ziyaretçileri adeta cezbetmektedir. 2019 senesinde ise manastırın çevresindeki alan Milli Park olarak ilan edilmiştir.
Bu tarihi Manastır, Türkiye’nin kültürel mirası olarak büyük bir önem arz etmektedir ve tarihi ve estetik değeriyle ziyaretçiler için muazzam bir yerdir.
Kaynaklar:
Türkiye Kültür Portalı Gov. TR.
ktb.gov.tr
Wikipedia.org
