Montrö Boğazlar Sözleşmesi Nedir?
Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1936 senesinde Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı bir konferansta kabul edilen ve uluslararası hukukta İstanbul Boğazı ve Çanakkale Boğazı üzerinde gerçekleşen deniz trafiğine düzenleme getirilen bir anlaşmadır. Bu sözleşme, boğazların sivil ve askeri gemiler tarafından nasıl kullanılacağını kosunda hususlar içermektedir.
Bu sözleşme, Türkiye’nin stratejik konumunu göz önüne alarak, Karadeniz’e kıyısı bulunan ve kıyısı bulunmayan ülkeler arasında eşitliği skorumayı hedefler. Ayrıca bu anlaşma, Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerin savaş gemilerinin boğazlardan geçişine bir takım sınırlamalar dahilinde serbest bırakmaktadır. Karadeniz’e kıyısı olmayan ülkelerin savaş gemilerinin geçişini daha sıkı kısıtlamalar koymaktadır.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye devletine boğazlar üzerinde kontrol vermektedir. Fakat aynı zamanda bu geçişlerin sivil gemiler için serbestçe geçişini garanti etmektedir. Anlaşma, hem Türkiye’nin ulusal güvenliği hem de Karadeniz ve Akdeniz arasındaki deniz trafiğinin sağlıklı ve güvenli işleyişi için önemlidir.
Bu sözleşme, 1936 yılında Birleşik Krallık, Fransa, Avustralya, Bulgaristan, Yunanistan, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği, Yugoslavya ve Türkiye’nin temsilcileri tarafınca imzalandı ve hâlâ hükmünü korumaktadır.
